Najczęstsze objawy i odmiany białaczki u dzieci

Jak powstaje białaczka u dzieci?

W wyniku niekorzystnej mutacji powstaje komórka nowotworowa. Jest to komórka, która w normalnych warunkach dałaby początek leukocytom, ale powstające z niej krwinki są niepełnowartościowe i nie są w stanie spełniać funkcji odpornościowych. Ponadto rozmnażają się w sposób niekontrolowany. Stopniowo rozrastają się w szpiku – zajmują miejsce oraz zaburzają powstawanie i dojrzewanie innych rodzajów komórek: erytrocytów, leukocytów, płytek krwi. W następnym etapie komórki nowotworowe wydostają się ze szpiku i docierają do różnych narządów, czyniąc w nich szkody.

Białaczka jest najczęstszym rodzajem choroby nowotworowej wieku dziecięcego. Około 30% przypadków zmian nowotworowych u dzieci związanych jest z patologią układu krwiotwórczego. Białaczka może przybrać postać przewlekłą lub ostrą. To właśnie ta druga odmiana stanowi ogromną większość zachorowań wśród dzieci. Tylko niewielki odsetek dotyczy białaczki przewlekłej.

Białaczka w formie ostrej u dzieci

Ostre nowotwory krwi także przybierają różne formy. Wyróżnia się ostrą białaczkę limfoblastyczną oraz ostrą białaczkę szpikową. Pierwsza z nich obejmuje przytłaczającą większość złośliwych nowotworów krwi wśród dzieci. Wciąż nie do końca można wskazać przyczyny choroby. Wiadomo, że wpływają na nią mutacje genetyczne i związane z tym choroby spowodowane zaburzeniami chromosomowymi. Szczyt zachorowań przypada na okres między 2. a 5. rokiem życia i nieco częściej dotyczy chłopców.

Objawy białaczki u dzieci

Najczęstszą białaczką występującą u dzieci jest ostra białaczka limfoblastyczna. Początkowe objawy białaczki są bardzo zróżnicowane i niekiedy przypominają lekkie infekcje. Kluczowym w rozpoznaniu jest rozpoczęcie diagnostyki w razie niepowodzenia standardowego leczenia infekcji.

Najczęstsze objawy choroby to:

• bóle głowy i kończyn,
• stany podgorączkowe i gorączkowe,
• bladość skóry,
• apatia i senność,
• nawracające infekcje,
• powiększone węzły chłonne.

Podstawowe badania lekarskie wykazują wówczas powiększoną śledzionę i wątrobę oraz nieprawidłowości w składzie krwi (obniżona liczba erytrocytów i trombocytów, niekiedy podwyższona liczba leukocytów). Obecność blastów i limfoblastów (niedojrzałych i upośledzonych komórek ze szpiku, które wypierają prawidłowo funkcjonujące elementy) w rozmazie krwi także świadczy o białaczce.

W ciągu kilku tygodni może dojść do dalszych zmian nowotworowych w kościach i innych narządach poprzez rozprzestrzenianie się patologicznych blastów do krwi obwodowej. Zwiększa się także odczyn Biernackiego (OB), czyli tempo opadania czerwonych krwinek w czasie, a pacjent jest coraz bardziej podatny na rozmaite infekcje. Aby definitywnie potwierdzić obecność białaczki, wykonuje się badanie szpiku kostnego.

Ostra białaczka szpikowa i przewlekłe białaczki u dzieci

Ostra białaczka szpikowa to drugi typ białaczki atakujący dziecięcy organizm. Jej przebieg jest zwykle szybszy i bardziej gwałtowny niż w wypadku ostrej białaczki limfoblastycznej. Objawy zwykle przybierają na sile w ciągu kilku tygodni. Choroba ta wymaga szybkiej diagnostyki i leczenia oraz często transplantacji allogenicznych komórek krwiotwórczych.

Przewlekłe białaczki są zdecydowanie rzadsze u młodych Pacjentów. Jeśli już pojawiają się, to w postaci przewlekłej białaczki szpikowej, stanowiącej ok. 5% dziecięcych nowotworów układu krwiotwórczego. Ten rodzaj białaczki może charakteryzować się podobnym przebiegiem jak u dorosłych lub przybrać nieco bardziej agresywną formę, typową dla wieku dziecięcego.

Inne nowotwory krwi u dzieci – wczesne objawy

Niekiedy w wieku rozwojowym może pojawić się choroba Hodgkina, zwana ziarnicą złośliwą lub chłoniaki nieziarniczne. Początkowe objawy to przede wszystkim powiększone węzły chłonne, które w zależności od lokalizacji mogą powodować dodatkowe dolegliwości. Przykładowo zmienione nowotworowo węzły chłonne śródpiersia objawiają się dusznościami i kaszlem. Mogą temu towarzyszyć nocne poty, ogólne osłabienie ciała i anemia.

Terapia białaczki u dzieci

Najczęstszy typ nowotworu, czyli ostra białaczka limfoblastyczna, w zależności od rokowań leczona jest chemioterapią aplikowaną cyklicznie. Wyróżnia się trzy fazy leczenia:

• fazę indukcyjną – której głównym celem jest uzyskanie remisji choroby nowotworowej,
• fazę konsolidującą – polegającą na zniszczeniu pozostałych komórek nowotworowych,
• fazę pokonsolidacyjną (chemioterapię podtrzymującą) – mającą za zadanie zapobiec wznowie chorobowej.

Często, w celu wyleczenia białaczki konieczna jest transplantacja allogenicznego szpiku. Są to przypadki, kiedy choroba jest szczególnie groźna, źle reaguje na leczenie lub ma charakter nawrotowy. Najlepiej transplantację przeprowadzić w okresie remisji białaczki, optymalnie po leczeniu konsolidującym.

Dowiedz się więcej o procesie rejestracji w bazie potencjalnych Dawców szpiku. Dołącz do nas już dziś i podaruj komuś drugą szansę na życie!