Grupa krwi – czy Dawca oraz Biorca przeszczepu muszą mieć taką samą?
Leczenie nowotworów krwi, zwłaszcza ich ostrych postaci, wymaga niekiedy transplantacji krwiotwórczych komórek macierzystych od Dawcy. Komórki te pobiera się dwoma metodami. Jedną z nich jest pobranie bezpośrednio z krwi, a sama procedura wygląda niemal identycznie jak klasyczne krwiodawstwo.
Ważną różnicą jest fakt, że dla udanej transplantacji szpiku grupa krwi Dawcy nie ma absolutnie żadnego znaczenia.
Do przeszczepienia komórek macierzystych kwalifikuje się pacjentów cierpiących na białaczki, chłoniaki, zespoły mieloproliferacyjne, a także choroby nienowotworowe, takie jak ciężka niedokrwistość aplastyczna, ciężkie zaburzenia krwinek czerwonych i granulocytów czy ciężkie wrodzone niedobory odporności u dzieci. W każdym z tych przypadków kluczową kwestią jest znalezienie odpowiedniego, zdrowego Dawcy o możliwie jak największej zgodności tkankowej z Biorcą. Na czym ta zgodność polega?
ANTYGENY HLA
Głównym czynnikiem, na który zwraca się uwagę przy przeszczepieniach komórek macierzystych to tzw. antygeny leukocytarne HLA . Są one elementem kompleksu zgodności tkankowej i stanowią rodzaj indywidualnej kombinacji, który różni się u poszczególnych osób, a który dziedziczymy od rodziców i przekazujemy dalej dzieciom.
W przypadku, gdy chcemy zostać Dawcami komórek macierzystych, nasze geny HLA muszą być identyczne lub bardzo zbliżone do HLA Biorcy, ponieważ zgodność ta ma ogromny wpływ na powodzenie transplantacji i zwiększa szanse, że przeszczep nie zostanie zaatakowany lub odrzucony przez organizm Biorcy.
Gdy znajdziemy zgodnego Dawcę, jego komórki macierzyste są odseparowywane z krwi i przeszczepiane choremu. W organizmie Biorcy mają następnie ważne zadanie: muszą od nowa zbudować w nim prawidłowo działający układ krwiotwórczy. I przy okazji odtwarzają, a w zasadzie produkują grupę krwi Dawcy. Dlatego właśnie posiadana przez osobę oddają szpik grupa krwi nie ma znaczenia.
Grupa krwi ma jednak znaczenie w innej sytuacji. Chorzy na nowotwory krwi, czekający na swojego Dawcę lub po prostu poddawani leczeniu, często potrzebują przetoczenia krwi. Wtedy to podawana jest im krew o grupie zgodnej z grupą posiadaną przez nich. Dlatego zapewnienie im odpowiedniej ilości zapasowej krwi jest tak samo ważne, jak znalezienie „bliźniaka genetycznego”.
