W bazie Fundacji DKMS zarejestrowanych jest już ponad 2 mln Dawców szpiku. Każda z nich jest aktywnym potencjalnym Dawcą szpiku do swoich 61. urodzin. Jednak w życiu tych osób wiele się zmienia. Czasem są takie sytuacje, kiedy dana osoba powinna „wcisnąć pauzę” w swojej gotowości do bycia Dawcą.
Przede wszystkim ze względów zdrowotnych. Po pierwsze pod kątem Dawcy – priorytetem jest „nie szkodzić”. Czyli - nie możemy obciążać organizmu Dawcy, np. osoba po operacji musi najpierw wydobrzeć zanim będzie mogła oddać szpik lub komórki macierzyste. Po drugie pod kątem pacjenta – tutaj wymagana jest maksymalna ostrożność. W momencie transplantacji organizm chorego jest bezbronny – dlatego niebezpieczne mogą być dla niego nie tylko wirusy i bakterie, lecz także różne substancje z leków, które przyjął wcześniej jego Dawca. Stąd biorą się właśnie te różne obostrzenia. Dlatego zawsze prosimy osoby zarejestrowane, aby informowały nas o różnych zmianach w ich stanie zdrowia. Gdy jest to konieczne, blokujemy taką osobę na określony czas, uzależniony od zgłoszonego problemu medycznego. To bardzo ważne również z innego powodu. Jeśli potencjalny Dawca nie poinformuje nas, że czasowo nie może oddać szpiku lub komórek macierzystych, a okaże się, ze jest zgodnym Dawcą dla pacjenta, który potrzebuje przeszczepienia, to wtedy niepotrzebnie przedłużamy okres poszukiwania (a w przypadku bardzo chorych osób każdy dzień jest ważny) i dajemy niepotrzebną nadzieję choremu i jego rodzinie. Dlatego należy informować nas o sytuacjach, w których potrzebna jest czasowa blokada Dawcy.
Po przebytej operacji, różnych zabiegach medycznych, transfuzjach krwi. To są przypadki, kiedy zwykle przez pół roku po ich wykonaniu nie możemy oddawać szpiku. Ale! Są też mniej poważne zabiegi, po których nie można czasowo być Dawcą, np. procedury dentystyczne. Zwykłe leczenia zęba nie powoduje konieczności blokowania w bazie, ale już chirurgiczne usunięcie wielu zębów – tak. Zwykle wystarczy blokada 3-miesięczna, która pozwoli na wygojenie dziąseł. Natomiast w przypadku laserowej korekcji wzroku należy odczekać rok. Jest również kilka mniej oczywistych przypadków, w których nie można zostać Dawcą przez jakiś czas, np. choroby skóry, a właściwie ich leczenie. Wymienić tutaj można np. leczenie trądziku preparatami zawierającymi izotretynoinę, które mogą być potencjalnie niebezpieczne dla Biorcy. Dlatego Dawca musi być zablokowany w bazie do czasu upłynięcia 1 miesiąca od zakończenia takiego leczenia. Generalnie wszelkie przewlekłe zapalenia, przewlekłe choroby w trakcie leczenia lub stabilizowania wymagają czasowego zablokowania w bazie. Mówimy o takich chorobach, jak: niedoczynność tarczycy, astma oskrzelowa, endometrioza czy nadciśnienie. Lista chorób jest długa, dlatego należy podpytać swojego lekarza prowadzącego lub zwrócić się bezpośrednio do nas na adres medyczne@dkms.pl – odpowiemy na każde pytanie.
Wcześniej zrobienie sobie tatuażu wymagało również 6-miesięcznego zablokowania w bazie. Natomiast całkiem niedawno zmienił się sposób postępowania w takim przypadku. Zazwyczaj procedura od momentu pierwszego telefonu do Dawcy z informacją, że jest pacjent, który go potrzebuje do oddania szpiku trwa ok. 3 miesięcy. W tym czasie jesteśmy już w stanie wykryć, czy Dawca „złapał” coś podczas wykonania tatuażu – dlatego zlikwidowaliśmy konieczność blokowania w bazie w tym przypadku. To samo dotyczy piercingu oraz makijażu pernamentnego. Natomiast na etapie typizacji potwierdzającej, czyli potwierdzania już na 100 procent zgodności tkankowej między Dawcą a Biorcą, prosimy Dawców, aby wstrzymali się od wykonywania właśnie tatuażu, piercingu czy makijażu pernamentnego.
Kobiety w ciąży otoczone są szczególną troską. Nie inaczej jest w przypadku dawstwa szpiku. Czasowa blokada jest zakładana na okres ciąży oraz 6 miesięcy po porodzie. Po upływie tego czasu blokada jest zdejmowana automatycznie. Wystarczy napisać do nas, podać planowaną datę porodu, a wtedy my dopełnimy formalności. Blokujemy również w bazie kobiety karmiące – do czasu zakończenia laktacji, gdyż leki wykorzystywane w czasie przygotowywania Dawcy do donacji mogą przenikać do mleka matki.
Coraz więcej osób podróżuje za granicę na krótszy lub dłuższy okres. Ogólną zasadą jest, że jeśli wyjeżdżamy z Polski na dłużej niż 3 tygodnie, powinniśmy dać znać bazie Dawców – wtedy jesteśmy blokowani dokładnie na czas nieobecności w kraju. Natomiast jeśli planujemy wyprowadzkę na stałe – należy zgłosić się do nas w celu usunięcia z bazy, ponieważ w naszej bazie mogą być zarejestrowane tylko osoby, które na stałe mieszkają na terenie Polski. Kryterium stałego pobytu wynika nie tylko z konieczności stałego kontaktu z potencjalnym dawcą, ale przede wszystkim z konieczności zapewnienia możliwości jak najszybszego i jak najbezpieczniejszego wykonania pobrania. Można i jak najbardziej warto zapisać się do bazy, która działa na terenie kraju, do którego się przeprowadzamy.
Masz pytanie? Napisz do nas na adres medyczne@dkms.pl, pomożemy rozwiać wszelkie wątpliwości!
Dowiedz się więcej o procesie rejestracji i wymaganiach wobec Dawców szpiku. Sprawdź, czy możesz zostać Dawcą i podarować komuś drugą szansę na życie!