Jakie są sposoby leczenia chłoniaka?
Chłoniaki należą do chorób o bardzo różnym rokowaniu, w zależności od rodzaju, stopnia zaawansowania choroby oraz innych czynników ryzyka. Najczęściej jednak, można je skutecznie leczyć nawet wtedy, gdy mamy do czynienia z bardzo zaawansowanym przypadkiem.
Jeśli chodzi o tego rodzaju schorzenia, chirurgia nie odgrywa tak dużego znaczenia, jak wtedy, gdy mamy do czynienia z rakiem żołądka lub rakiem płuc, czyli tzw. guzami litymi. U chorych na chłoniaka chirurgia jest wykorzystywana do rozpoznania choroby. Wtedy od Pacjenta pobiera się węzeł chłonny, lub wycinek tkanki do badania histopatologicznego.
Chłoniaki zasadniczo należą do chorób wrażliwych na chemioterapię, a niektóre także na radioterapię. Ponadto, szeroko wykorzystywana w niektórych typach chłoniaków jest także tak zwana immunoterapia z wykorzystaniem przeciwciał monoklonalnych (np. rituksimab). Jeśli w skojarzeniu z chemioterapią – wówczas jest to immunochemioterapia.
Strategia oraz cel leczenia są nieco odmienne w zależności od rodzaju chłoniaka. W przypadku chłoniaków powolnych (indolentnych) głównym celem leczenia najczęściej jest uzyskanie i jak najdłuższe utrzymanie całkowitej lub dobrej częściowej remisji, zaś w przypadku chłoniaków agresywnych – wyleczenie choroby. Poniżej krótkie opisy leczenia poszczególnych rodzajów chłoniaków.
Leczenie chłoniaka Hodgkina
Żeby leczenie chłoniaka Hodgkina przyniosło oczekiwane skutki, czyli wyleczenie i uniknięcie późniejszych powikłań, musi być odpowiednio dopasowana do kilku czynników. Mowa o stopniu zaawansowania choroby, a także o ewentualnej obecności niepomyślnych czynników rokowniczych czy schorzeń współistniejących.
W przypadku choroby w I lub II stadium, bez objawów ogólnych i niepomyślnych czynników rokowniczych, Pacjentowi podawane są 2-4 cykle chemioterapii ABVD, a następnie radioterapię okolic zajętych chorobą. Z kolei, gdy występują niepomyślne czynniki rokownicze, a choroba jest bardziej zaawansowana, Pacjent otrzymuje 4-8 cykle chemioterapii ABVD lub BEACOPP, a następnie jest poddawany radioterapii. Jeśli mamy do czynienia z nawrotowymi lub opornymi na pierwszoliniowe leczenie przypadkami, zastosowane są kolejne schematy leczenia, dodatkowo, brane są pod uwagę immunoterapie i transplantacje autologicznych lub allogeniczych krwiotwórczych komórek macierzystych.
Leczenie chłoniaka grudkowego
Leczenie chłoniaka grudkowego jest wskazane jeśli choroba jest na początkowym stadium i nie występują objawy ogólne. Czasem występuje nawet samoistne wycofanie się chłoniaka. Decyzja o podjęciu leczenia powinna być podjęta biorąc pod uwagę z jednej strony występujące objawy ogólne, stopień zaawansowania choroby oraz rodzaj histopatologiczny. Koniecznie trzeba brać uwagę też zajęcie szpiku chłoniakiem. Leczenie pierwszej linii obejmuje najczęściej chemio i radioterapię wraz z zastosowaniem immunoterapii
W leczeniu chłoniaka grudkowego najczęściej stosowaną immunochemioterapią jest Rituksimab – przeciwciało monoklonalne anty CD20. W połączeniu z chemioterapią schematami CVP/COP lub CHOP). Takie leczenie trwa kilka miesięcy z okresową oceną skuteczności co ok 6 miesięcy przez 5 lat. . Jeśli Pacjent ma liczne schorzenia towarzyszące lub jest w podeszłym wieku, dostaje leki doustnie. Jeśli mamy do czynienia z nawrotowymi lub opornymi na leczenie przypadkami, zastosowane są kolejne schematy leczenia oraz transplantacje autologicznych lub allogeniczych krwiotwórczych komórek macierzystych.
Leczenie chłoniaka strefy brzeżnej
W przypadku chłoniaków strefy brzeżnej postępowanie jest podobne do tego, stosowanego przy chłoniakach grudkowych. Istotne znaczenie ma również lokalizacja choroby. Jeśli nie występują objawy czy powikłania choroby, nie zaleca się leczenia, a jedynie obserwację Pacjenta. Gdy pojawią się objawy, najczęściej stosowana jest immunochemioterapia. U młodych chorych w przypadku nawrotowej lub opornej choroby rozważane jest autologiczne przeszczepienie krwiotwórczych komórek macierzystych.
Leczenie chłoniaków z komórek płaszcza
W przypadku chłoniaka z komórek płaszcza, standardowe leczenie może mieć ograniczoną skuteczność. Często może dochodzić do nawrotu chłoniaka. Leczenie pierwszej linni jest wielolekowe, z dodawanie immunoterapii oraz radioterapii. Mimo to, mogą pojawiać się oporne postacie. Właśnie dlatego, Pacjentów cierpiących na tę chorobę w miarę możliwości włącza się do kontrolowanych badań klinicznych. Często w celu uzyskania trwałej remisji wykorzystywane jest przeszczepienie własnych komórek krwiotwórczych po wysokodawkowej chemio i radioterapii. Jeśli pojawiają się nawroty chłoniaka nawet po autotransplantacji, może być rozważana transplantacja allogenicznych komórek krwiotwórczych od Dawcy rodzinnego lub niespokrewnionego. Wymaga to jednak dobrego stanu ogólnego Pacjenta.
ciągły rozwój nauki i medycyny umożliwia zastosowanie co raz nowszych leków w tym rozpoznaniu, zwłaszcza u Pacjentów, którzy nie kwalifikują się na terapie transplantacyjne z wykorzystaniem wysokich dawkach chemioterapii.
Leczenie chłoniaków rozlanych z dużych komórek B
Chłoniaki rozlane z dużych komórek B (DLBCL) należą do chłoniaków agresywnych i ich leczenie może trwać nawet kilkanaście miesięcy. Celem leczenia jest uzyskanie trwałej remisji a nawet wyleczenia chorego. Podstawowy sposób leczenia tych chłoniaków to immunochemioterapia, a także chemioterapia wielolekowa z połączeniem radioterapii. W zależności od grupy ryzyka choroby, stanu ogólnego Pacjenta oraz innych czynników istotnych dla ustalenia postępowania leczniczego najczęściej stosuje się 6-8 cykli leczenia.
Jeśli mamy do czynienia z nawrotowymi lub opornymi na leczenie przypadkami, zastosowane są kolejne wielolekowe schematy leczenia, a tak że brane jest pod uwagę transplantacje autologicznych lub/i allogeniczych krwiotwórczych komórek macierzystych.
Leczenie chłoniaka Burkitta
Chłoniak Burkitta jest traktowany jako stan naglący w onkologii ponieważ potrafi być bardzo agresywny i dynamiczny. Niezależnie od tego, to choroba, która jest niezwykle wrażliwa na chemioterapię i dlatego celem leczenia tu zawsze jest wyleczenie chorego. Najważniejsze jest, żeby szybko ustalić rozpoznanie i wdrożyć intensywną chemioterapię. Takie leczenie daje nawet 90% skuteczności.
Leczenie chłoniaka z obwodowych limfocytów T
Chłoniaki z obwodowych limfocytów T mają w większości ograniczoną podatność na chemioterapię. O ile, na początku, choroba reaguje na chemioterapię, o tyle później może szybko nawrócić i postępować. W zależności od rodzaju chłoniaka, zajętych narządów – dobiera się odpowiednia opcja terapeutyczna. W przypadku chłoniaków skóry U Pacjenta należy zastosować leczenie metodami miejscowymi – naświetlanie ultrafioletem A i doustne środki uczulające na światło.
Niektórzy chorzy na chorobę nawrotową bądź oporną na leczenie, wymagają przeszczepienia własnych macierzystych komórek krwiotwórczych (HSCT – hematopoietic stem cell transplantation). W razie braku efektu terapeutycznego – u wybranych chorych rozważa się przeszczepienie allogeniczne. Wówczas źródłem macierzystych komórek krwiotwórczych jest inna osoba – zgodna genetycznie, spokrewniona bądź Dawca niespokrewniony.
Poza leczeniem przyczynowym zawsze obowiązuje staranne leczenie wspomagające i objawowe dostosowane do indywidualnej sytuacji klinicznej.
Dowiedz się więcej o procesie rejestracji i wymaganiach wobec Dawców szpiku. Sprawdź, czy możesz zostać Dawcą i podarować komuś drugą szansę na życie!
